جاروبرقی ها تجهیزات نظافتی کارآمدی جهت جمع آوری و انتقال مواد به حساب می آید. یکی از بخش های مهم این دستگاه ها، سیستم فیلتراسیون می باشد. این بخش از دستگاه وظیفه به دام انداختن ذرات ریز و جلوگیری از بازگشت آن ها به محیط را بر عهده دارد. معمولا در ساختار جاروبرقی بخصوص جاروبرقی صنعتی ، در کنار فیلتر اصلی، یک فیلتر ایمنی یا ثانویه نصب می گردد. فیلتر هپا جاروبرقی یکی از پر کاربرد ترین فیلتر های ایمنی مورد استفاده در مکنده ها می باشد. در این مقاله به بررسی ویژگی ها و مشخصات فیلتر پرداخته می شود.
در هر محیط اداری، خانگی و صنعتی، آلودگی هایی در ابعاد و مقیاس های متفاوت تولید می شود. گرد و غبار ناشی از نظافت دستی و مرتب نمودن وسایل از ابعاد یک صدم میکرون تا حدود ۱۰۰ میکرون، قارچ ها از مرتبه ۱ تا ۵۰ میکرون و باکتری ها و ویروس ها از مرتبه یک هزارم میکرون تا ۱۰ میکرون می باشند. در این بین ذرات، ذراتی در ابعاد ۱۰ میکرون و کم تر می توانند به سیستم تنفسی انسان نفوذ کرده و مشکل زا باشند. بنابراین می بایست در حین نظافت محیط بوسیله جاروبرقی ها از یک سیستم فیلتراسیون قوی استفاده نمود.
فیلتر ها در ساختار جاروبرقی ها نقش مهمی را در افزایش سطح ایمنی و بهداشت محیط ایفا می نمایند. هنگامیکه پمپ مکش، هوای درون مخزن را تخلیه می نماید، مواد ریز و درشت از خرطومی وارد شده و به مخزن ریخته می شوند. قبل از ورود این مواد به مخزن، فیلتر دستگاه گرد و غبار و ذرات ریز را به دام انداخته و از بازگشت آن ها به محیط جلوگیری می نماید. هرچه محیط از نظر گرد و غبار آلوده تر و نیازمند سطح ایمنی و بهداشت بالاتری باشد، به فیلتراسیون قوی تری نیاز دارد. صنایع دارویی و غذایی از جمله این محیط ها هستند که برای امور نظافتی خود، نیازمند جارو برقی هایی با دو یا چند فیلتر می باشند.
در محیط هایی که نیازمند سطح بالایی از بهداشت هستند، استفاده از یک فیلتر ایمنی در کنار فیلتر اصلی مکنده صنعتی توصیه می شود. فیلتر اصلی ذرات درشت تر و فیلتر هپا جاروبرقی که از جمله کارآمد ترین فیلتر های ایمنی به حساب می آید، ذرات ریز تر و گرد و غبار را به دام می اندازد. هپا ( HEPA) مخفف عبارت High Efficiency Particulate Air به معنای فیلتر ذرات با بازدهی بالا می باشد. با استفاده از این فیلتر ها در ساختار جارو برقی ها، سطح بهداشت محیط در صنایعی چون داروسازی حفظ شده و کیفیت محصولات افزایش می یابد. همچنین کارمندان در برابر مواد خطرناک محافظت شده و از نفوذ مواد آلرژی زا به سیستم تنفسی آن ها جلوگیری می گردد. . این نوع فیلتر ها بیشتر در مدل های H14 تا ۹۹/۹۷ درصد ذراتی به کوچکی سه دهم میکرون و در مدل های H13 تا ۹۹/۷ درصد این ذرات را به دام می اندازد. برای محیط هایی که به فیلتراسیون ذرات ریز تر نیاز دارند، فیلتر های ULPA با جذب ۹۹/۹۹۹ درصد ذراتی به کوچکی ۱۲ صدم میکرون مورد استفاده قرار می گیرند.
بیشتر فیلتر های هپا جاروبرقی در ساختار کارتریجی طراحی و ساخته می شوند. این نوع فیلتر ها در ساختار جاروبرقی ها صنعتی بزرگ و دائم کار یافت می شوند و توانایی به دام انداختن ذرات ریز به کوچکی ۳ دهم میکرون را دارند. فیلتر هپا کارتریجی، برای جمع آوری ذرات بسیار ریز مناسب بوده و موجب افزایش سطح بهداشت و ایمنی محیط می گردد. این فیلترها رسانا بوده و به منظور جذب ذرات چسبنده دارای پوششی از جنس تفلن است.
به منظور حفظ اثربخشی فیلتر ها از جمله فیلتر هپا، می بایست از آن به طریق مناسب نگهداری نمود. نظافت مستمر و تعویض آن بر طبق استاندارد های تولید کننده فیلتر در این زمینه می بایست مد نظر قرار گیرد. درصورتیکه نظافت فیلتر به موقع صورت نگیرد، سطح آن دچار گرفتگی شده و قدرت مکش جاروبرقی کاهش می یابد. استفاده از پیش فیلتر های کربنی می تواند با حذف ذرات بزرگتر تا حدی از گرفتگی فیلتر هپا جلوگیری نماید.
فیلتر های هپا در صورت گرفتگی بسته به نوع آن، می توانند شستشو شوند. اما گرفتگی فیلتر هپای غیر قابل شستشو که بیشتر در دستگاه های جاروبرقی صنعتی استفاده می شود، با تکاندن نظافت شده و در صورت گرفتگی شدید تعویض می شوند. برای فیلتر های هپای قابل شستشو معمولا مکش هوا بعد از شستشوی فیلتر بدتر می شود که می تواند به دو دلیل باشد. دلیل اول اینکه فیلتر هپا جاروبرقی برای به دام انداختن ذرات بسیار ریز طراحی شده اند و با اینکه شستشوی آن ذرات سطحی را حذف می کند اما بعید است که بتواند ذرات چسبیده به بافت الیاف فیلتر را از بین ببرد. دوم اینکه بعد از شستشوی فیلتر، ذرات سطحی سست در بین فیبر مواد سازنده فیلتر جمع می شوند. در نتیجه بعد از خشک شدن آن، این ذرات به هم متصل می شوند. این امر موجب کاهش احتمال عبور هوا و قدرت مکش جارو برقی می شود. بنابراین در صورتیکه بین فیلتر هپای یک بار مصرف و قابل شستشو حق انتخاب دارید، بهتر است فیلتر های یکبار مصرف را خریداری کنید. این فیلتر ها، قیمت پایین تری داشته و مکش را کاملا تضمین می نمایند. لازم به ذکر است فیلتر های قابل شستشو نیز در صورت عملکرد نا مناسب، باید ۲ تا ۳ سال یکبار تعویض شوند.
لینک های مفید :
جاروی صنعتی : فهرستی از دستگاه های نظافتی
Δ